Jedną z najlepszych rzeczy w urządzeniach Apple jest ich wyjątkowe zabezpieczenie, pozwalające mniej martwić się o wirusach, niż na innych urządzeniach. To nie znaczy jednak, że są całkowicie odporne. W ostatnich latach było mnóstwo zdarzeń ze szkodliwymi programami na Macach i urządzeniach iOS. Na szczęście zakażenia przez programy szpiegujące wciąż są rzadkością, a kiedy to się zdarza, to nie stanowi większego problemu. W tym artykule opowiemy jak usunąć programy szpiegujące z Maca, a na dodatek – z iPhone'a i iPada.
Czym są programy szpiegujące?
Program szpiegujący jest szkodliwą aplikacją, przedostającą się na komputer i ściągająca dane osobiste – to mogą być Twoje dane osobowe, szczegóły finansowe, naciśnięcia klawiszy, historia przeglądania albo nawet zdjęcia z kamery internetowej. Główne zagrożenie polega w tym, że programy szpiegujące zazwyczaj działają w tle, co znaczy, że potrafią pozostawać niezauważonymi przez długi czas.
Są kilka podstawowych rodzajów programów szpiegujących:
- Programy reklamowe – rodzaj, stworzony do zbierania informacji o użytkowniku i generowania reklam na ich podstawie.Są frustrujące i niewygodne, ale uszkodzenie Maca jest mało prawdopodobne. Pomijając fakt, że okna wyskakujące i reklamy mogą zawierać linki do innych szkodliwych programów.
- Trojany – te pliki podszywają się pod normalne rzeczy, na przykład uaktualnienia albo filmy i mają na celu oszukać użytkownika. Po pobraniu otrzymują dostęp do danych, co może uszkodzić Maca.
- Trackery plików cookie – szkodliwe programy, śledzące nawyki przeglądania i wyszukiwania. Te informacje mogą zostać wykorzystane do wyświetlenia reklam albo w innych celach.
- Rejestratory klawiszy – zazwyczaj zainstalowane bez zezwolenia apki, śledzące, które klawiszy zostały naciśnięte. To pozwala otrzymać dostęp do danych osobowych, takich jak nazwy użytkownika, hasła, numery kart kredytowych i innych danych poufnych.
- Rejestratory ekranu – szkodliwe programy, robiące zrzuty ekranu w poszukiwaniu cennych informacji.
- Śledzące aplikacje – stworzone do śledzenia czynności użytkownika i systemu.
- Oprogramowanie do zdalnego sterowania – kod, służący jako backdoor dla innego złośliwego oprogramowania.
Czy może Mac zostać zainfekowany?
Chociaż macOS jest bardziej zabezpieczonym systemem w porównaniu z innymi, nie jest kuloodpornym czy w 100% zabezpieczonym przed szkodliwymi programami. W rzeczywistości w ostatnich latach widzieliśmy mnóstwo ataków różnej skali. Wiec Maki mogą zostać zainfekowane przez programy szpiegujące i dlatego istotne jest wiedzieć jak należy je usuwać.
A co z iOS?
Zarówno jak Maki, iOS może zostać zainfekowany przez programy szpiegujące.Takie przypadki są rzadkie, ale wciąż możliwe. Program szpiegujący może zostać zainstalowany na iPhone lub iPad albo fizycznie (kiedy ktoś ma dostęp do urządzenia) albo zdalnie (przez szkodliwy program). To się może zdarzyć przez łuki zabezpieczenia iOS.
Na szczęście już dziś nauczysz się usuwać programy szpiegujące i korzystać z dodatkowych środków ostrożności, by poprawić prywatność i bezpieczeństwo.
Jak wykryć program szpiegujący na Macu
Odpowiedź na to pytanie jest taka sama, jak na pytanie, jak zrozumieć, że chorujesz – obserwacja i monitorowanie systemu. Możesz łatwo powiązać odczuwalne zmiany wydajności Maca z programami szpiegującymi. Zakażone Maci działają wolniej, szybciej wyczerpują baterię i często się przegrzewają. Są również inne oznaki, które mogą oznaczać zakażenie przez program szpiegujący:
- Zauważasz nowe preferencje, paski narzędzi i rozszerzenia, zainstalowane bez Twojej wiedzy
- Dostrzegasz zmiany strony domowej i domyślnej wyszukiwarki
- Bombardowanie przez okna wyskakujące i reklamy
- Wyświetlenie wiersza poleceń podczas rozruchu
- Zauważasz niewyjaśnione skoki zużycia zasobów (w tym CPU) – monitorować zasoby możesz w Monitorze aktywności
Jeśli dostrzegasz cokolwiek z listy, sprawdź, co zużywa CPU. Do tego możesz skorzystać z App Tamer. Jest zaawansowanym rozwiązaniem do monitorowania CPU na Macu. App Tamer pozwala na śledzenie procesów i ograniczenie jakichkolwiek aplikacji, by nie pozwolić na sparaliżowanie systemu.
Oto jak możesz ustawić ograniczenia a App Tamer:
- Otwórz App Tamer.
- Kliknij aplikację, którą chcesz ograniczyć.
- Zaznacz opcję „Slow down this app if it uses more than:”
- Wpisz pożądany procent obciążenia.
Jak wykryć program szpiegujący na urządzeniu iOS
Niektóre ze wspomnianych wcześniej oznak mogą wskazywać, że urządzenie iOS jest zakażone przez program szpiegujący. To może być gorsza wydajność baterii, przegrzewanie się, zmiany w ustawieniach przeglądarki i bombardowanie przez reklamy. Innymi charakterystycznymi oznakami zakażenia iPhone'a lub iPada są wzrost wykorzystania danych, częste awarie aplikacji i zainstalowanie nowych nieznanych aplikacji.
Jak pozbyć się programu szpiegującego na Macu
Na szczęście, mimo dokuczliwości i potencjalnego zagrożenia, programy szpiegujące można łatwo usunąć. Najłatwiej przeskanować jest z wykorzystaniem zaufanego cleanera i poniżej pokażemy naszego absolutnego faworyta.
Przeskanuj Maca z CleanMyMac
Skorzystaj z dedykowanego narzędzia, takiego jak CleanMyMac, by wykrywać, neutralizować i usuwać programy szpiegujące na Macu.
Podczas skanowania z CleanMyMac, ta aplikacja natychmiast usuwa zagrożenia (robaki, programy szantażujące i szpiegujące, koparki kryptowalut). Możesz mieć pewność, że Mac ma zawodowego ochroniarza.
Oto jak z niego skorzystać:
- Pobierz CleanMyMac za darmo i otwórz apkę.
- Przejdź do Ochrony i uruchom skanowanie.
- Kliknij Skanuj.
- Kliknij Usuń.
Funkcja Ochrona w CleanMyMac idealnie nadaje się do usuwania programów szpiegujących. Ale potrafi zrobić dla ochrony o wiele więcej. Sprawdza Maca w czasie rzeczywistym i powiadamia, jeśli istnieje zagrożenie zakażenia komputera przez program szpiegujący. Monitoruje agentów uruchamiania i inne miejsca na Macu w poszukiwaniu nieautoryzowanych rzeczy. Działa nieco jak strażnik.
Jak usunąć program szpiegujący z iPhone'a i iPada
On an iOS device, removing spyware is also a comparatively easy-to-do thing. You will have to take several steps, though.
1. Uaktualnij urządzenie
Jak już zaznaczaliśmy, program szpiegujący może zainfekować urządzenie iOS wykorzystując łuki w zabezpieczeniu. Na przykład właśnie to niedawno przyczyniło się do zakażeń przez program szpiegujący Pegasus, i dlatego użytkownicy iPhone byli zachęcani do uaktualnienia urządzeń, by sprostać zagrożeniu. W podstawie aktualizowanie urządzenia jest najlepszym zabezpieczeniem, ponieważ każda nowa wersja iOS lub iPadOS zawiera poprawki bezpieczeństwa.
Instrukcje do uaktualnienia iPhone i iPad są identyczne:
- Odblokuj urządzenie.
- Otwórz Ustawienia systemowe > Ogólne > Uaktualnienia.
- Jeśli jest dostępne uaktualnienie, postępuj zgodnie z instrukcjami, by go zainstalować.
- Póki masz otwarte ustawienia, upewnij się, że uaktualnienia automatyczne są włączone.
2. Znajdź i usuń podejrzane aplikacje
Kolejną poradą będzie znalezienie i usunięcie szkodliwych programów. Mogą to być wszelkie aplikacje, których instalowania nie pamiętasz, albo po których pobraniu zauważasz zaznaczone powyżej oznaki.
Jak i w przypadku z uaktualnieniem urządzenia, instrukcje do usuwania aplikacji są identyczne dla iPhone i iPad:
- Znajdź aplikację, którą chcesz usunąć.
- Naciśnij i trzymaj ikonkę, a następnie w menu naciśnij Usuń aplikację.
- Wybierz Usuń aplikację.
3. Przywróć ustawienia fabryczne urządzenia
Jeśli podane powyżej kroki nie rozwiązały problemu, może być konieczne przywrócenie ustawień fabrycznych urządzenia. Ta czynność wymazuje zawartość i ustawienia łącznie z programami szpiegującymi.Największym wyzwaniem jest wykorzystanie backupu, stworzonego przed momentem, kiedy oznaki zakażenia jeszcze nie występowały.
Instrukcje do przywrócenia fabrycznych ustawień iPhone i iPad również są identyczne:
- Odblokuj urządzenie i otwórz Ustawienia > Ogólne.
- Przejdź do opcji Przenieś zawartość lub wyzeruj [Device]. W zależności od urządzenia zobaczysz tam iPhone albo iPad.
- Wybierz opcję Wymaż zawartość i ustawienia.
- Podaj Apple ID lub kod dostępu.
- Potwierdź, że chcesz wymazać urządzenie i poczekaj, aż proces się ukończy.
Jeśli masz backup, stworzony przez zainfekowaniem, odtwórz z niego iPhone albo iPad (szczegółowe instrukcje znajdziesz tutaj). Jeśli takiego backupu brak, skonfiguruj urządzenie jak nowe.
Jak zapobiec zainfekowaniu przez program szpiegujący na Macu
Są kilka porad jak zapobiec przedostaniu się programów szpiegujących na Maca.
1. Uaktualnij Maca do najnowszej wersji
Każda nowa wersja macOS zawiera dodatkowe poprawki zabezpieczeń, które mogą lepiej chronić Maca. Dlatego uaktualnienie OS jest kluczowe. Jest to dość łatwo zrobić:
- Otwórz Ustawienia systemowe.
- Kliknij Ogólne > Uaktualnienia. Jeśli bieżąca wersja macOS nie jest najnowsza, zobaczysz czekające na zainstalowanie uaktualnienie. Kliknij Uaktualnij i postępuj zgodnie z instrukcjami.
Jest wysoce zalecane włączenie automatycznych uaktualnień. To zapewni, że najnowsze poprawki zabezpieczeń zostaną zainstalowane tuż po ich wydaniu.
2. Sprawdź folder Aplikacje
Przejdź do folderu Aplikacje na Macu i poszukaj apek, których instalowania nie pamiętasz. Jeśli takie są, należy je odinstalować. Nie przeciągaj je po prostu do Kosza. To nie odinstaluje apki poprawnie i pozostawi potencjalnie szkodliwe pliki. Zamiast tego skorzystaj z aplikacji podobnej do CleanMyMac, by je odinstalować.
CleanMyMac odinstalowuje aplikacje całkowicie, usuwając ich resztki z Maca. Możesz pobrać wersję darmową stąd. Wykonaj te kroki po zainstalowaniu aplikacji:
- Otwórz CleanMyMac.
- Przejdź do Aplikacji i uruchom szybkie skanowanie.
- Kliknij Zarządzaj moimi aplikacjami.
- Przewiń listę aplikacji i zaznacz pole wyboru obok tej, którą chcesz usunąć.
- Kliknij Usuń.
3. Pozbądź się niepotrzebnych rozszerzeń przeglądarek
Niektóre programy szpiegujące są instalowane w postaci rozszerzeń przeglądarek. Te małe aplikacje działają jednocześnie z przeglądarkami, by zapewnić dodatkowe funkcje. Mogą być przydatne, ale również zainstalowane bez Twojej zgody mogą przynosić problemy.
Wykonaj te kroki, by usunąć rozszerzenia Safari i pozbyć się rozszerzeń, których nie potrzebujesz, albo zainstalowanych bez Twojej wiedzy:
- Otwórz Safari.
- Kliknij menu Safari i otwórz Ustawienia.
- Kliknij kartę Rozszerzenia i przejrzyj listę. Jeśli widzisz coś, instalowania czego nie pamiętasz, kliknij to rozszerzenie i naciśnij Odinstaluj.
- Powtórz kroki dla każdego rozszerzenia, które chcesz usunąć.
Proces jest podobny w Chrome:
- W pasku wyszukiwania wpisz
chrome://extensionsi naciśnij klawisz Return. - Przejrzyj rozszerzenia.
- Kliknij Usuń, by odinstalować niepotrzebne.
Jeśli wolisz Firefox, wykonaj te kroki:
- Otwórz Firefox i kliknij trzy poziome linie.
- Przejdź do sekcji Dodatki i motywy > Rozszerzenia.
- Obok rozszerzeń, których nie poznajesz kliknij ...> Usuń.
Ostatnią deską ratunku jest przywrócenie danych z backupu Time Machine albo stworzonej z wykorzystaniem narzędzi innych firm. Zakładając, że backupy są tworzone regularnie, możesz wybrać migawkę, stworzoną tuż przed pojawieniem się objawów programu szpiegującego. Najpierw skopiuj dokumenty, stworzone po stworzeniu migawki na inny dysk albo do chmury.
Najlepsze narzędzia do usunięcia programów szpiegujących
Poprawne wyszukiwanie programów szkodliwych wymagają dostępu do zapisanych na Macu danych poufnych. Dlatego do tego celu nie polecamy korzystać z darmowych narzędzi. Dlatego że są darmowe, nikt nie jest odpowiedzialny za nie i nie ma sposobu sprawdzić, czy nie zawierają rzeczy szpiegujące same w sobie.
Dlatego zalecamy korzystać z zaufanych skanerów, takich jak CleanMyMac do radzenia sobie ze szkodliwymi programami, monitorować wydajność i procesy z App Tamer, ukrywać ruch internetowy z ClearVPN i generować kody 2FA w Step Two.
Zapobieganie programom szpiegującym na iPhonie lub iPadzie
Zarówno jak na Macu, mamy porady, które pomogą uniknąć zakażenia przez program szpiegujący na urządzeniu iOS.
- Bądź na bieżąco z uaktualnieniami. Włączenie automatycznych uaktualnień jest zalecane.
- Regularnie zmieniaj hasło Apple ID, upewnij się, że jest wystarczająco złożone i nie jest powtórnie wykorzystywane w innych usługach (Ustawienia > Apple ID > Logowanie i zabezpieczenia).
- Włącz uwierzytelnianie dwuskładnikowe, jeśli do tej pory było wyłączone (również w Ustawieniach > Apple ID > Logowanie i zabezpieczenia).
Program szpiegujący brzmi strasznie i potencjalnie może uszkodzić Maca albo urządzenie iOS. Niemniej, w większości przypadków jego usunięcie jest łatwe. Będzie to jak bułka z masłem, jeśli skorzystasz z naszych porad.
